ABD’den Türkiye’ye F-16 satışı, ABD idaresi içinde tartışma yaratmaya devam ediyor.
Türkiye, 2021’de ABD’den 40 F-16 ve 80’e yakın modernizasyon kiti istemişti. ABD Dışişleri Bakanlığı Türkiye’ye F-16 satışına ait kararını geçen hafta Kongre’ye iletmiş, Joe Biden idaresinin F-16 satışı için Kongre’den onay istediği belirtilmişti.
Bu haberin çabucak akabinde ABD Senatosu’nun Türkiye’ye ‘ret’ cevabı vermesi için aylardır lobi faaliyeti yürüten Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Bob Menendez’den anında itiraz gelmişti. Menendez, yayınladığı açıklamada “Erdoğan hükümetinin insan haklarını ve demokratik pahaları hiçe sayan pozisyonu ve Türkiye’de istikrarı bozucu davranışları” nedeniyle satışa karşı olduğunu yineleyerek “Erdoğan tehditlerine son verinceye ve sağlam bir müttefik üzere davranmaya başlayana kadar bu satışı onaylamayacağım” tabirlerini kullanmıştı.
Öte yandan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, dün Washington’da ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ile yaptığı görüşme sonrasında, Türkiye’nin F-16 talebinin yalnızca Türkiye için değil NATO ve ABD’nin güvenliği için de değerli olduğunu belirterek “İşbirliğimiz ve ortak stratejik menfaatlerimize uygun olarak bunun onaylanmasını bekliyoruz” diye konuşmuştu.
ABD’de Yahudi toplumundan haberler aktaran Jewish Insider sitesi, Kongre’de Türkiye’ye F-16 satışına karşı seslerin giderek yükseldiğini bildirdi. ABD Kongresi’nden kimi Demokrat ve Cumhuriyetçi isimlerin ve tesirli lobi kümelerinden Amerikan Yahudi Komitesi’nin, Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Menendez’in Türkiye karşıtı muhalefetine takviye verdiği kaydedildi.
‘TÜRKİYE GÜVENİLMEZ MÜTTEFİK’
Kaynaklara nazaran Yahudi lobisine yakın isimler de Kongre’deki Yunan lobisinin Türkiye tersi argümanlarına takviye verdi. Türkiye’ye F-16 satışına karşı çıkan Kongre üyeleri ortasında Demokrat Partili Josh Gottheimer, Brad Sherman, Grace Meng ve Jan Schakowsky ile Cumhuriyetçilerden Chris Smith, Brian Fitzpatrick ve Nicole Malliotakis üzere değerli isimler bulunuyor.
Jewish Insider’a konuşan ABD’deki bir Yahudi temsilci, Türkiye’nin İsrail’le alakaları olağanlaştırma kararına karşın NATO içinde yol açtığı tartışmalar, Yunanistan’a karşı çıkışları ve demokrasi aykırısı uygulamaları nedeniyle Türkiye’nin Yahudi toplumunda hâlâ kaygılara neden olduğunu belirtti. İsmini açıklamayan yetkili, Türkiye’ye askeri takviyeye yeşil ışık yakmadan evvel Türk hükümetinin halinde birtakım değişiklikler görmek istediklerini kaydederek Türkiye’nin “güvenilmez bir NATO müttefiki” olduğu yorumunu yaptı.
Türkiye’ye F-16 satışı için ABD Kongresi’nin iki kanadı Senato ve Temsilciler Meclisi’nin onayı gerekiyor. Reuters’ın haberine nazaran üst seviye bir ABD’li yetkili, Senato önderlerinden Menendez’in itirazı nedeniyle Türkiye’ye F-16 satışı ihtimalinin düşük olduğunu söylemişti.
Kaynaklara nazaran Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine itirazları sürdüğü sürece Kongre F-16 satışını büyük ihtimalle onaylamayacak. Kararın Türkiye’de yapılacak seçimler sonrasına kalabileceği belirtiliyor.