Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının 20 Ekim 2022 tarihinde başlattığı soruşturma kapsamında 29 Ekim’de tutuklanan Mezopotamya Ajansı (MA) ve Jinnews’te çalışan 10’u tutuklu 12 gazeteci hakkında açılan davanın birinci duruşması Ankara 4’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Mahkeme, Hamdullah Bayram’ın tutukluluk halinin devamına karar verirken, 9 gazeteciyi tahliye etti.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma Mezopotamya Ajansı Yazı İşleri Müdürü Diren Yurtsever, muhabirleri Berivan Altan, Ceylan Şahinli, Deniz Nazlım, Emrullah Acar, Hakan Yalçın, Selman Güzelyüz, JINNEWS muhabirleri Habibe Eren ve Öznur Kıymet, gazeteci Hamdullah Bayram ile tutuksuz yargılanan MA muhabiri Zemo Ağgöz ve bir mühlet MA Ankara ofisinde stajyer olarak çalışan Mehmet Günhan hakkında “örgüt üyeliği” teziyle dava açıldı.
Evrensel gazetesinden Damla Kırmızıtaş’ın haberine nazaran, bugün görülen birinci duruşmaya Hudut Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu, Gazetecileri Muhafaza Komitesi (CPJ) Özgür Öğret, Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG) Yöneticisi Cuma Daş, Milletlerarası Basın Enstitüsü (IPI), Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) Ankara Şubesi, Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Genel Başkanı Gökhan Durmuş, DİSK Basın-İş Ankara Temsilcisi Turgut Dedeoğlu, İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi, tutuklu gazetecilerin aileleri, çok sayıda avukat ve gazeteci katıldı.
DEĞER VE ACAR KÜRTÇE SAVUNMA YAPTI
Gazeteciler Öznur Bedel ve Emrullah Acar savunmalarını Kürtçe yapacaklarını tabir etti.
Savunmasını tercüman eşliğinde yapan Kıymet, kendini bayan, Kürt ve gazeteci olarak tanımladığını söyledi. Paha, “Zaten burada olmamın sebebi bu kimliğimden dolayıdır. Birçok vilayette gazetecilik yaptım. Bayan, çocuk haberleri gündeme gelmiyor. Bu haberlerin görünmesi için de uğraşıyorum. Ödül de aldım” dedi.
“Habercilik yalnızca haber yazmak olarak anlaşılıyor. Ama gazetecilik bir ömür tarzıdır” diyen Kıymet, “Bir sorgulamadır temelinde. Halka bu hususta bilhassa dikkatimizi ağırlaştırıyoruz. Neden gazeteciliğe başladım? Bilhassa 2016’dan bu yana baskıları üzerinde hissetmeyen bir kişi olduğunu düşünmüyorum ekonomik sıhhat, eğitim, askeri olarak. Oturduğunuz yerde siz de demokrasiyi özlediniz. Bunlar toplumun bir isteğidir. Binlerce bayan öldürüldü, binlerce çocuk istismar edildi ve binlerce insanın hakları ihlal edildi. Bilhassa ömür hakkı. Size soruyorum, insan bu tablo karşısında nasıl uygun hisseder? Ben de kendimi sorgulayarak gazeteciliğe başladım. Jinnews’te çalışmaya başladım” sözlerini kullandı.
‘PARA TRANSFERİ YAPTIĞIM SAV EDİLİYOR LAKİN O TARİHTE TUTUKLUYDUM’
Gözaltına alınma sürecini anlatan Paha, “Ankara TEM, gözaltına alınırken bir tiyatro yapmak istedi. Başımızı eğmemizi istedi. Bayrak önünde fotoğraf çekmeye çalıştılar. Bu fotoğraflarla terörist üzere göstermeye çalıştılar. TEM’de darp edildim, sıhhat raporu almama müsaade vermediler. 3 gün hücrede kaldım. Elimdeki geçersiz sıhhat raporu. Ben burada uydurma raporu teşhir etmek istiyorum. Ne orta hastaneye gittim ve aldım? Azap raporlarını yok etmek için çalışıyorlar. İddianame yalnızca TEM fezlekesi ile yazılmıştır. İçinde palavra bilgiler var. MASAK raporu banka hesabını kullanmıyor diyor lakin kullanıyorum. Mezopotamya Ajansı’nda çalıştığım yazılmış. Bunlar gerçek değil. Konutumda yasaklı kitap bulunduğu söyleniyor ancak orada alınan yalnızca telefonumdu. Cepten para transferi yaptığım yazılmış 29 Ağustos 2018 tarihinde ancak ben tutukluydum. Ben paralel cihandan uçup oraya mi geldim? Bâtın şahitlerin söylediklerini reddediyorum” dedi.
‘ŞEHİR İSİMLERİNİ KÜRTÇE YAZDIĞIM İÇİN SUÇLANIYORUM’
“Yazdığım haberlerde Kürdistan sözünü kullanmam iddianameye ‘devlet kurmak istiyorum’ halinde yazılmış. Bu çok boş ve tutarsız bir iddiadır” diyen Öznur Kıymet, “Çünkü Kürdistan bir coğrafyadır, devlet değildir. Trakya demek kabahat değilse Kürdistan demek de kabahat olamaz. Kürdistan’ı, Trakya üzere coğrafik bir isim olarak kullanıyorum. Kürtçe yazdığım tweetlerden de yargılanıyorum. Bu da bir lisanın inkarıdır. Kent isimlerini Kürtçe yazdığım için suçlanıyorum. Bir şeyin nasıl Türkçesi varsa Kürtçesi de var. Kürtçe konuşmak kabahat mu” biçiminde konuştu.
‘YAZDIĞIM HABERLERİ İÇERİDE YAŞIYORUM’
İnsan haklarına ait birçok haber yaptığını söyleyen Bedel, “Dışarda yazdığım haberleri içerde yaşıyorum. Çıplak arama yapıldığına ait haber yaptığım için yargılanıyorum ve çıplak aramaya maruz kaldım. Bunun hakkında şikayette bulundum. Meclis’te çıplak arama inkar ediliyor ancak bu ihlale uğruyoruz” dedi.
Çok defa seyahat etmesinin iddianamede yer aldığını lisana getiren Paha, “Ben gazeteciyim elbette gezeceğim. Türkiye’nin birçok kentinde haberler yaptığımı göreceksiniz. Türkiye Anayasası’nın 28’nci hususunda ‘Basın özgürdür sansürlenemez’ diyor. Benim yaptığım tek faaliyet gazeteciliktir. Gazetecilik yaptığım için yargılanamam. Fakat bugün gazetecilerin özgürlüğü elinden alınıyor ve basın sansürlenmek isteniliyor. Ne kadar kanun çıksa da gazeteci özgürdür sansürlenemez. Gazetecilerin sesi susturulamaz” tabirlerini kullandı.
Gazetecilerin avukatı Resul Temur, belgede tutuklu 10 gazeteci olduğunu vurgulayarak mahkemenin 17.30’da duruşmayı bitirme kararının savunma hakkını kısıtladığını belirtti ve mahkemenin bu kararından vazgeçmesini talep etti.
Mesai saatlerinin aşikâr olduğunu söyleyen mahkeme başkanı, savunmaları kısıtlamadan usule nazaran yargılamayı yürüteceğini, alınabilecek savunmaların bugün alınacağını, alınamayan savunmaların sonraki celsede dinleneceğini belirtti.
Mahkeme başkanı, bebeğini duruşma salonu dışında bekletmek zorunda kalan gazeteci Zemo Ağgöz’ün bu duruşmadan vareste tutulması talebini kabul ederek gazetecinin duruşmadan çıkmasına müsaade verdi.
ACAR: BAŞTAN SONA KADAR SOYUT BİR İDDİANAME
Duruşma daha sonra gazeteci Emrullah Acar’ın savunmasıyla devam etti.
Acar, “11 aydır tutuklama ve baskılar devam ediyor. Özgür basın üzerine saldırıyı kınıyorum. Bu adliyede onlarca kere haber takip ettim. Biz gerçek haberi takip ettiğimiz için polisler bize berbat muamele yapıyorlar. Bizi engellemek istediler. Adresimiz, nerede çalıştığımız, SSK kaydım muhakkaktır. Bize ajanlık teklif edildi lakin bu onursuzluğu reddettik. Polis fezlekesine baktığımızda intikam almaya çalışıldığını düşünüyoruz. Baştan sona kadar soyut bir iddianamedir. Zımnî bir şahit aleyhimize tabirlerde bulunmuştur. Suçlamaları komik. Somut bir olgu yok içerisinde” dedi.
Dicle Fırat Gazeteciler Derneği’ne üye olmalarının aleyhte kanıt olarak gösterildiğini hatırlatan Acar, “DFG gazetecilerin haklarını savunur. Derneğe e-devlet üzerinden müracaat yaptım. İHD üyesiyim. Dernek yıllardır insan haklarını savunuyor fakat iddianamede üye olmak kabahat üzere gösteriliyor. İddianamede aldığımız paralar örgütsel bir yardım üzere gösteriliyor. Biz para almadan gazetecilik yapamayız. Hayatımızı sürdüremeyiz. Para ne için gönderilmiş her şey ortadadır” diye konuştu.
YURTSEVER: İKTİDARIN ÇİZDÜĞÜ HUDUT İÇİNDE GAZETECİLİK YAPMADIĞIMIZ İÇİN YARGILANIYORUZ
Acar’ın akabinde gazeteci Diren Yurtsever savunma yaptı. “Gazeteci toplumun vicdanıdır. İktidarın belirlediği hudutları geçmemek değildir” diyen Yurtsever, şunları söyledi:
“Biz kamu faydası ismine haber yapıyoruz ve burada vicdan da devreye girer. Din, lisan, ırk gözetmeksizin haber yapıyoruz. Mezopotamya Ajansı da bu mevzuda alternatiftir ve resmi bir ajanstır. İddianameye Kürt sorunu ile ilgili yaptığımız haberler konulmuş. Cezaevinde yaşanan açlık grevleri, ihlaller ve ırkçılığı teşhir eden muhakkak haberler konulmuş. Bunlar üzerinden kriminalize edilmek isteniyoruz. Kürt sorunu bu ülkenin kırmızı çizgisidir. Bunu izlememizi istemiyorlar. ‘Bu sorunu görmeyeceksiniz’ diyorlar. Kanuna nazaran de basın özgürdür. Eleştirme, yorumlama ve haber yapma ile yayma hakkımız vardır. Kürt sorunu bağlamında yaşanan her şeyin toplum tarafından bilinmesi lazım. Toplum yaşanan ihlalleri bilmiyor. İktidar bir hudut çizmiş ve bu hudut içinde haber yapmamızı istiyor. Bunu yapmadığımız için yargılanıyoruz.”
NAZLIM: SAKLI BİR ŞEY YAPMAK İSTESEM NEDEN DENETLEBİLİR BİR BANKADAN YAPAYIM
Ardından savunma sırası gazeteci Deniz Nazlım’a geldi. 12 yıldır gazetecilik yaptığını söyleyen Nazlım, bu süreçte lokal gazetelerde spor muhabirliği ve fotoğraf muhabirliği yaptığını belirtti.
Nazlım, “Birçok yerde haberlerim vardır. 2017 yılında Mezopotamya Ajansı’nda çalışmaya başladım. Gazetecilik için birçok yere CV’mi gönderdim, okuduğum ve çalıştığım yerleri belirttim. Kesim başı haber yapıyordum ve ona dair parasını aldım. Birçok yere haber sattım. Kozmik, Cumhuriyet, Birgün de alıyor haberlerimi. Yaptığım iş nedeniyle emeğimin karşılığını alıyorum. Bu fezlekenin hazırlanma mantığında, parayı sistemli bir formda almasaydım ‘sen tertipli para almasaydın örgüt üyesisin’ derlerdi. Ben kapalı bir şey yapmak istiyorsam neden denetlenebilir bir bankadan para çekebiliyorum. Paranın nereye geldiği beli, nereye gittiği de beli. Denetlenen bir şey nasıl örgütsel olabiliyor? ” diye konuştu.
Gazeteciler Berivan Altan, Ceylan Şahinli, Selman Güzelyüz, Habibe Eren’in savunmalarının akabinde mahkeme kararını açıkladı.
Hamdullah Bayram’ın tutukluluk halinin devamına karar veren mahkeme heyeti, tutuklu yargılanan Diren Yurtsever, Berivan Altan, Ceylan Şahinli, Deniz Nazlım, Emrullah Acar, Hakan Yalçın, Selman Güzelyüz, Habibe Eren ve Öznur Paha hakkında ise imza isimli denetim kaidesiyle tahliyesine kararı verdi. Dava 5 Temmuz’a a ertelendi.